Książka Pedagogika innowacyjności. Między teorią a praktyką autorstwa prof. Beaty Przyborowskiej to publikacja, która stawia ważne pytania o kształt współczesnej edukacji. Już sam tytuł wskazuje na napięcie: innowacyjność z jednej strony wydaje się koniecznością w świecie nieustannych zmian, z drugiej – może być pustym hasłem, jeśli nie zostanie zakorzeniona w refleksji teoretycznej. Przyborowska podejmuje się trudnego zadania: pokazania, jak teoria i praktyka mogą spotkać się na polu edukacji, i co właściwie oznacza „pedagogika innowacyjności”.
Autorka
Beata Przyborowska to badaczka, która od lat zajmuje się problematyką innowacji w pedagogice i edukacji. Jej dorobek łączy perspektywę akademicką z doświadczeniem praktycznym, dzięki czemu książka nie jest jedynie abstrakcyjną analizą, ale też mapą możliwych działań. Widać, że autorka ma świadomość, iż każde hasło reformy, każda idea innowacji musi zostać przefiltrowana przez realne doświadczenia nauczycieli, uczniów i instytucji edukacyjnych.
Między teorią a praktyką
Przyborowska konsekwentnie pokazuje, że innowacyjność w pedagogice nie jest luksusem, ale warunkiem przetrwania. W świecie, w którym wiedza dezaktualizuje się szybciej niż programy nauczania, szkoła musi uczyć adaptacji, kreatywności i krytycznego myślenia. Autorka pisze:
„Innowacja nie polega na bezrefleksyjnym wprowadzaniu nowości, ale na twórczym przekraczaniu rutyny”.
To zdanie dobrze oddaje ducha całej książki: innowacyjność nie jako pogoń za modą, lecz jako proces głęboko zakorzeniony w kulturze edukacyjnej.
Książka dotyka wielu obszarów: od teoretycznych definicji innowacji, poprzez analizę systemowych uwarunkowań, aż po przykłady praktycznych rozwiązań. Przyborowska stara się pokazać, że edukacja, by pozostać żywa, musi być procesem nieustannego wynajdywania siebie na nowo.
Napięcia i wyzwania
Jednym z największych atutów książki jest to, że autorka nie idealizuje innowacyjności. Zwraca uwagę, że zbyt często bywa ona hasłem politycznym, pustym sloganem, a nawet obciążeniem dla nauczycieli, którzy w gąszczu biurokratycznych wymagań tracą poczucie sensu swojej pracy. Pojawia się tu pytanie: czy innowacyjność jest jeszcze drogą rozwoju, czy już przymusem? Czy pedagogika innowacyjności może ocalić edukację przed stagnacją, czy raczej wpędza ją w niekończącą się spiralę zmian dla samych zmian?
Przyborowska nie daje jednoznacznych odpowiedzi. Zamiast tego pisze:
„Innowacyjność wymaga odwagi – ale także pokory wobec rzeczywistości”.
W tym sensie książka jest bardziej zaproszeniem do refleksji niż gotowym podręcznikiem.
Styl i przesłanie
Styl Przyborowskiej jest klarowny, momentami akademicki, ale zarazem otwarty na dialog. Widać, że autorka chce dotrzeć zarówno do teoretyków edukacji, jak i do praktyków – nauczycieli, pedagogów, dyrektorów szkół. To czyni tę książkę uniwersalną. Nie narzuca rozwiązań, ale podsuwa narzędzia myślenia.
Ważnym wątkiem jest też etyczny wymiar innowacyjności. Autorka podkreśla, że innowacja nie może być celem samym w sobie, lecz powinna służyć rozwojowi człowieka.
„Nowość bez sensu jest tylko zmianą, nie innowacją” – pisze, a to zdanie można czytać jako ostrzeżenie przed instrumentalnym traktowaniem edukacji.
Podsumowanie
Pedagogika innowacyjności to książka, która stawia więcej pytań niż daje odpowiedzi – i właśnie w tym tkwi jej siła. To nie jest poradnik szybkich reform, ale zaproszenie do poważnej rozmowy o tym, co znaczy być innowacyjnym w edukacji.
Dla jednych będzie to lektura inspirująca, dająca odwagę do działania. Dla innych – może być frustrująca, bo nie znajdą tu gotowych recept. Ale jedno jest pewne: Przyborowska pokazuje, że bez namysłu nad innowacyjnością pedagogika ryzykuje utknięcie w martwym punkcie.
To książka, która prowokuje do myślenia, pyta o sens i konsekwencje zmian, i przypomina, że prawdziwa innowacyjność rodzi się nie w gabinetach ministerialnych, lecz w codziennych spotkaniach nauczyciela i ucznia.
Podziękowania
Chcemy wyrazić naszą wdzięczność Wydawnictwu Naukowemu UMK za udostępnienie publikacji. Dzięki temu mogliśmy nie tylko zapoznać się z książką, lecz także podjąć własną, głębszą refleksję nad jej przesłaniem. Cenimy staranność edytorską i wysoki poziom merytoryczny, które sprawiają, że obcowanie z tym wydawnictwem jest zawsze doświadczeniem inspirującym i rozwijającym.
